Tueis
Taxus baccata
Taxaceae
Àutri noum : Liéu, Ife, Aubre-de-vido, Ourmin, Bos-de-la-santo-Baumo.
Noms en français : If, If commun.
Descripcioun :Lou tueis, aubre que se rescontre dins li relarg umide de colo, èi pas di mai coumun. Defèt es esta derraba pèr li païsan que si fueio soun proun empouisounanto pèr li bèsti. Se recounèis à la coulour roujo de soun pège e à si fueio en aguio, bèn verdo dessubre e mai claro dessouto. Li pèd mascle e femello soun diferènt. Li femello porton, au mes d'avoust li "fru" roujo (arile) .
Usanço :La planto es empouisounanto dins tóuti si partido aleva l'arile roujo qu'èi poussible de manja pèr eisèmple en counfituro. Avisas-vous de pas garda la grano negro (fotò) ! D'ùni produ chimi dóu tueis soun estudia que poudrien èstre bon pèr lucha contro lou cancèr (taxol).
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Taxus
Famiho : Taxaceae
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Colo
- Basso mountagno
- Ribiero
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Taxus baccata L., 1753
Féuse(-de-Villars)
Dryopteris villarii
Dryopteridaceae
Nom en français : Dryoptéris de Villars.
Descripcioun :Aquest féuse trachis dins li lapié, valènt-à-dire li fendasclo de roco en mountagno. Es uno planto verdo-cendrado emé uno forto óudour de musc. Acò s'apren qu'es uno planto pegouso e glandoulouso (fotò). Li foundo drudo soun bèn drecho emé de peno virado vers lou bas.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 50 cm
Fueio : Foundo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Dryopteris
Famiho : Dryopteridaceae
Ordre : Polypodiales
Coulour de la flour :
Ges de flour
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : ges de flour
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 900 à 2300 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Lapié
- Esboudèu
- Gaudre
- Pinedo
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Dryopteris villarii (L.) Schott, 1834